Hervormingsdag / Bijbelzondag

Hervormingsdag staat in het teken van Maarten Luther die zich op 31 oktober 1517 heeft verzet
tegen de Rooms-katholieke kerk. Op deze dag spijkerde Maarten Luther 95 stellingen met de titel
"Debat tot opheldering over de geldigheid der aflaten", op de deur van de slotkapel te Wittenberg
(Duitsland). Het staat historisch gezien niet vast of hij werkelijk deze stellingen heeft opgespijkerd.
Wel heeft Maarten Luther met zijn stellingen in het Latijn (alleen leesbaar voor de geestelijkheid en
geleerden in die dagen) een gesprek over de aflaat en de verwording in de kerk op gang gebracht.

Maarten Luther wilde de kerk weer terug brengen bij de Bijbel, Christus, de genade en het geloof.
In de Rooms-katholieke kerk van die dagen was dit volkomen op de achtergrond geraakt. De paus
beheerste de kerk volledig, welke meer een instrument voor machtspolitiek was, dan een middel tot
verkondiging van het evangelie, namelijk de vergeving van de zonden door het offer aan het kruis
van Jezus Christus. Luthers Bijbeluitleg wordt daarom wel de theologie van het kruis genoemd.

Het heeft Maarten Luther verrast dat zijn stellingen binnen de kortste keren over een breed front
in de samenleving weerklank hebben gevonden. Uiteindelijk leidde zijn protest tot een breuk met
de Rooms-katholieke kerk. In de 16e  eeuw zijn toen dan ook de Protestantse kerken ontstaan en
is 31 oktober de geschiedenis ingegaan als de dag waarop de Reformatie begonnen is.
In de Lutherse kerk wordt hervormingsdag als een belangrijke kerkelijke dag gezien en gevierd.  
De zondag voor 31 oktober (of op de dag zelf, als het op zondag valt) wordt hierbij stil gestaan.

De Duitse kerkhervormer Maarten Lurher bracht in 1543 een boekje over de Joden en hun leugens
uit, waarin hij oproept Joden naar werkkampen te sturen en hun synagogen plat te branden. Door
die legitimatie van de Jodenhaat wordt Luther soms gezien als een wegbereider van de Holocaust.

Maarten Luther kreeg al snel medestanders. In 1534 schaart Johannes Calvijn zich achter de aan-
hangers van de reformatie. Hij had veel theologische invloed in Frankrijk, Engeland en Nederland.
Calvijn stelde het gezag van de Bijbel als bron en norm voor het leven op de eerste plaats, de
almacht van God en de verantwoordelijkheid van de mens zijn daarin beslissende elementen.
Het gedachtegoed van het calvinisme is van grote invloed geweest op de westerse samenleving,
zelfs ver daarbuiten. En is in een brede kerkelijk variatie van het protestantisme terug te vinden.

In 1559 stichtte Calvijn in Genève een academie om predikanten op te leiden en doceerde er zelf.
Calvijn heeft onmiskenbaar veel voor de reformatie gedaan. Maar heeft ook harde en verkeerde beslissingen genomen, onder andere door mee te werken aan het doden van de Spaanse arts en
theoloog Servet om zijn anti-trinitarische denkbeelden (ontkenning van de drie-eenheid van God).

          Volgens de Reformatie is Gods woord in de Bijbel de centrale bron van het geloof.
          En staan we tijdens de Hervormingdag speciaal stil bij de Bijbel - De Bijbelzondag.

In elke kerk staat zondags de Bijbel centraal, maar op Bijbelzondag vieren we dat we de Bijbel in onze eigen taal hebben en er in vrijheid uit kunnen lezen. En staan stil bij mensen voor wie dat niet vanzelf is.